"Kto śpiewa ten dwa razy sie modli" św Augustyn
Wspólny śpiew podczas Mszy świętej łączy wszystkich obecnych, czyniąc z
nich widzialny znak tego, o czym mówi nasza wiara, a mianowicie, że jesteśmy jednym ciałem, zjednoczonym w Chrystusie, ofiarującym Bogu
modlitwę chwały i dziękczynienia. To nasz śpiew jest naszą modlitwą.
śpiew liturgiczny należy dostosować do :
- okresu liturgicznego
- uroczystości lub święta przypadającego na dany dzień
- tekstów liturgicznych (czytań i modlitw mszalnych)
- czynności liturgicznej.
Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego wymienia
następujące pieśni i aklamacje, które zwykle są śpiewane:
Pieśń na wejście
Kyrie eleison
Gloria(Chwała na wysokości Bogu)
Psalm Responsoryjny
Aklamacja przed Ewangelią(Alleluja)
Pieśń na Ofiarowanie
Sanctus(Święty, święty),
Aklamacja(po Przeistoczeniu),
Amen(przed Ojcze nasz)
Modlitwa Pańska(Ojcze nasz)
Baranku Boży
Pieśń towarzysząca procesyjnemu przyjmowaniu Komunii
Do wyboru: psalm, kantyk albo hymn po Komunii św.
Śpiew na wejście
Aklamacja przed Ewangelią(Alleluja)
Pieśń na Ofiarowanie
Sanctus(Święty, święty),
Aklamacja(po Przeistoczeniu),
Amen(przed Ojcze nasz)
Modlitwa Pańska(Ojcze nasz)
Baranku Boży
Pieśń towarzysząca procesyjnemu przyjmowaniu Komunii
Do wyboru: psalm, kantyk albo hymn po Komunii św.
Śpiew na wejście
Śpiew ten rozpoczyna celebrację, umacnia jedność zgromadzonych, towarzyszy procesji kapłana i usługujących.
Uroczystej liturgii nie rozpoczyna dźwięk dzwonka, lecz intonacja odpowiedniego śpiewu wykonywanego przez całe zgromadzenie lub jego przedstawicieli ( schola, chór)Dlatego śpiew może się rozpocząć przed wyjściem celebransa z zakrystii.
Śpiew na wejście ma otwierać wiernych na przeżywanie liturgii słowa.
Wybór nieodpowiedniej pieśni już na samym początku może wypaczyć główną myśl liturgii.
Śpiew na przygotowanie darów
Część, która następuje po modlitwie powszechnej, dawniej zwana ofiarowaniem, obecnie otrzymała swoją pierwotną nazwę: Liturgia Miłości.
W tym obrzędzie wyznajemy też, że Bóg jest Królem całego świata, a w darach chleba i wina dziękujemy Bogu za istnienie, za możliwość czynienia dobra.
Dawniej w tym punkcie liturgii wierni przynosili dary materialne, dzisiaj w to miejsce składany jest dar pieniężny.
Ważniejszą sprawą w Liturgii Miłości jest umiejętność złożenie w ofierze siebie samego, swoich dobrych uczynków, swojej dyspozycyjności, by czynić dobro.
Pieśni śpiewane w tym czasie wyrażają postawę miłości; miłości, która składa siebie w darze i która zachęca nas do naśladowania tej postawy.
Śpiew na przygotowanie darów trwa przynajmniej do chwili, gdy dary zostaną złożone na ołtarzu.
Śpiew na Komunię
Kiedy kapłan przyjmuje Najświętszy Sakrament, rozpoczyna się śpiew na Komunię.
Ma on wyrażać duchową jedność komunikujących poprzez zjednoczenie głosów, ukazywać radość serca i w pełniejszym świetle objawiać "wspólnotowy" charakter procesji zdążającej na przyjęcie Eucharystii. Śpiew trwa, dopóki Sakrament rozdawany jest wiernym. Jeśli ma być śpiewana pieśń po Komunii, śpiew na Komunię należy zakończyć wcześniej (Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego)
Śpiew uwielbienia
Uwielbienie po Komunii jest obrzędem, w którym wierni wielbią Boga Ojca za dar Jezusa Chrystusa w Duchu Świętym.
Po rozdaniu Komunii świętej, zależnie od okoliczności, kapłan i wierni przez pewien czas modlą się w ciszy. Jeśli okaże się to stosowne, całe zgromadzenie może też wykonać psalm lub inną pieśń pochwalną albo hymn.
Obrzęd uwielbienia rozpoczyna się zatem po rozdzieleniu Komunii, kiedy zakończyła się puryfikacja, a celebrans powrócił na miejsce przewodniczenia.(OWdoMR)
Podczas uwielbienia używa się pieśni, wielbiących Boga Ojca za (i przez) Jezusa Chrystusa w Duchu Świętym (np. Dziękujemy Ci Ojcze nasz), skierowanych bezpośrednio do Boga (Czego chcesz od nas Panie) lub do Trójcy Świętej.
Uwielbienie powinno mieć formę milczenia, słuchania muzyki, wspólnego śpiewu.
Śpiew na zakończenie
"W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy na mocy przepisów liturgicznych. Ministranci, lektorzy, komentatorzy i członkowie chóru również spełniają prawdziwą funkcję liturgiczną. Niech więc wykonują swój urząd z tak szczerą pobożnością i dokładnością jak to przystoi wyniosłej posłudze i odpowiada słusznym wymaganiom Ludu Bożego.Celem wzmożenia czynnego uczestnictwa należy pobudzać wiernych do wykonywania aklamacji, odpowiedzi, psalmów, antyfon i pieśni" .
W roku 1967 Stolica Święta uściśla:
"Nie wystarcza, by pieśń była
To samo podkreśla jeszcze konkretniej wydany w r. 1988 List Okólny Kongregacji:
"Śpiewy w celebracjach, zwłaszcza w Eucharystii, a także w nabożeństwach, niech będą zgodne z charakterem tego okresu i jak najbardziej odpowiadają tekstom liturgicznym".
Chcemy sprawować Eucharystię zgodnie z nauką Soboru. Rodzi się jednak pytanie: jakie pieśni w naszej polskiej rzeczywistości wybierać i śpiewać podczas Eucharystii sprawowanej podczas roku. Jak te pieśni znaleźć?
Poznajemy treść czytań i modlitw danego formularza mszalnego. Odnośnie do śpiewów procesyjnych na wejście, Komunię świętą. Uświadamiamy sobie szczególnie myśl odpowiednich
antyfon z Mszału. Szukamy odpowiadającej tym myślom pieśni.
Jeśli nie znamy odpowiednich pieśni, względnie nie znają ich zgromadzeni, dobieramy pieśni odpowiadające charakterowi poszczególnych części Mszy świętej.
Pieśń na wejście powinna ukazywać myśl przewodnią odprawianej liturgii, powinna wprowadzać w odpowiedni nastrój oraz budować wewnętrzną jedność zgromadzonych.
W czasie przygotowania darów śpiewamy pieśni mówiące o miłości bliźniego lub dziękczynne (zaczyna się już liturgia eucharystyczna).
Podczas procesji komunijnej wykonujemy radosne pieśni o wydźwięku paschalnym, nie śpiewamy pieśni adorujących Pana Jezusa obecnego w Najświętszym Sakramencie. ("Tak zaś spożywać go będziecie: ...sandały na waszych nogach i laska w waszym ręku..., pośpiesznie, gdyż jest to Pascha"[Wj 12,11].)
Po Komunii świętej występuje uwielbienie Ojcu (nie dziękczynienie Panu Jezusowi).
Adwent - do 16 XII włącznie wybieramy przede wszystkim pieśni o treści paruzyjnej, mówiące o ostatecznym przyjściu Chrystusa Pana. Ostatni tydzień Adwentu i Msze roratnie nawiązują do wydarzeń w Nazarecie.
Przygotowując śpiewy na Eucharystię w jakimkolwiek okresie liturgicznym
pamiętajmy, że:
- wyłącznie tak zwane śpiewy procesyjne - proponowane w MRP jako towarzyszące procesjom mszalnym: podczas wejścia, przygotowania darów i uczty paschalnej - możemy zastąpić
pieśniami ludowymi.
- zawsze wybieramy pieśni treścią i melodią odpowiadające okresowi liturgicznemu
w żadnym wypadku nie wprowadzamy innej pieśni w miejsce psalmu responsoryjnego
- tylko w Mszach z udziałem dzieci możemy zastąpić śpiewy : "Chwała na wysokości Bogu",
"Wierzę w jednego Boga", "Święty" i "Baranku Boży" odpowiednimi pieśniami ludowymi
moment rozdawania Komunii świętej to nie uroczystość Bożego Ciała.
Jakie pieśni śpiewamy w tym czasie? Treść ich wskazuje nam w mszale antyfona na Komunię. Poznajemy ją. Zawsze podpowiada ona myśl z liturgii słowa danej Eucharystii. Bardzo często wprost z Ewangelii; nie rzadko inne są antyfony na lata A, B, i C zależne od Ewangelii tych dni. Podczas Komunii śpiewamy więc pieśni okresowe: kolędy, chrzcielne, adwentowe, pasyjne, wielkanocne itd. Inną "barwę" ma komunia z Jezusem, wejście w misterium Paschy w Boże Narodzenie, inną w Wielką Noc. W święta maryjne antyfona na Komunię proponuje nam śpiewy wychwalające Dziewicę, Matkę Chrystusa. Wychwalając Maryję (czy kogokolwiek ze Świętych) wychwalamy Jezusa, który jej (im) uczynił wielkie rzeczy. W Komunii, w zjednoczeniu z Chrystusem rodzi się i dopełnia świętość każdego człowieka. podczas procesji z Najświętszym Sakramentem oraz nabożeństw, w których adorujemy Jezusa obecnego w znakach eucharystycznych, śpiewamy tylko pieśni mówiące o Nim. Nigdy nie wprowadzamy do Eucharystii piosenek, choćby najpiękniejszych.
tekst pochodzi ze wstępu do wydania VIII śpiewnika Exultate Deo, autorem jest
ks. Stanisław Hartlieb
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz